ร่ายยาว

  ลักษณะการแต่ง      ร่ายยาวไม่กำหนดจำนวนคำ หรือวรรคแน่นอน จะใช้คำมากเท่าไรก็ได้ แต่ไม่ควร น้อยกว่า 5 คำ การสัมผัสจะให้คำสุดท้ายของวรรคต้นสัมผัสคำใดคำหนึ่งของวรรคต่อๆไปโดยไม่กำหนดว่าจะเป็นคำไหนแต่อย่าให้อยู่ใกล้ชิดกับคำสุดท้าย  ส่วนเอกโทก็ไม่บังคับ ร่ายยาวนี้ใช้แต่งเทศน์ หรือบทสวดที่ต้องว่าเป็นทำนอง เช่น เทศน์มหาชาติ เทศน์ธรรมวัตร  เมื่อจบความตอนหนึ่งๆมักลงท้ายด้วยคำว่า นั้นแล นั้นเถิด  นี้แล  ฉะนี้แล  ด้วยประการฉะนี้

   แผนผัง

ที่มาภาพ : น.ส.อานิสา  สอนพงษ์

   ตัวอย่าง

                            โพธิสตฺโต   สมเด็จพระบรมโพธิสัตว์   อันสร้างสมดึงส์ปรมัตถบารมี   เมื่อจะรับวโรรัตนเรืองศรีแปดประการ    แด่สำนักนิท้าวมัฆวานเทเวศร์   ก็ทูลแก่ท้าวสหัสเนตรฉะนี้